Heup slijtage (artrose) maakt de heup stug- minder beweeglijk, en pijnlijk. Dit hindert de sex, en meer bij vrouwen dan mannen. Veel mensen spreken niet over wat ze bezighoudt op seksueel gebied en gaan uit van vooronderstellingen (bv de ander zal het wel niet willen, want het doet pijn). Openlijk met elkaar erover praten is belangrijk.
Pijn bij seks, minder seks, geen seks, het is een belangrijk probleem voor mensen met heup slijtage. Het vermindert de intimiteit. Deze issues blijven vaak onbesproken met de orthopedisch chirurg.
Ook al komt dit niet altijd ter sprake in het consult, de chirurgen van orthopedieteam realiseren zich heel goed hoe belangrijk seks kan zijn, ongeacht leeftijd. En hoe groot de beperkingen kunnen zijn die een heupslijtage veroorzaakt. De belangrijkste vraag is natuurlijk: hoe is de seks na de operatie?
Wat mag je verwachten van de seks na een heup vervanging?
Vrij veel om eerlijk te zeggen.
Een beter seksleven wordt ook wel de “hidden bonus” genoemd van een nieuwe heup. De New York Times was één van de eersten die hier op wees, met een artikel dat kopte: “Surprise Path To Better Sex: Hip Surgery” (2013).
De pijn die seks beperkt is vrijwel meteen weg na operatie. En soepel wordt de heup vanzelf. Dit neemt wel enkele maanden en rekoefeningen kunnen helpen, maar de natuurlijke genezing heeft ook gewoon tijd nodig. We kunnen met de operatie niet in één keer de spieren oprekken. Een eerste belangrijke stap is het opbouwen van intimiteit: partners hoeven niet meer bang te zijn elkaar aan te raken / pijn te doen.
En wanneer dan?
Wanneer u wilt. Seks is zo veelzijdig, mensen zijn zo verschillend dat adviezen over timing niet nuttig zijn.
picasso (marie thérèse walther 1932) l'art brut
En hoe dan?
Zijn er beperkingen in houdingen of standjes? Nee, die hebben we niet- na een gezond-verstand-rustige start: een eerste stap is herstel en opbouw van intimiteit, ontdekken wat fijn is voor allebei, met vermijden van prestatiedrang.
Even technisch: we testen bij de operatie met de voorste benadering de heup uitgebreid. Met name testen we of de kop stevig in de kom blijft bij allerlei bewegingen, zoals kleermakerszit en met een gestrekte heup de voet naar buiten draaien. Als deze testen goed zijn, zijn er wat ons betreft geen specifieke beperkingen voor de bewegingen na operatie.
Wat is ons praktisch advies?
Zet de eerste 6 – 8 weken na een heupvervanging geen grote krachten op de nieuwe heup, ivm het ingroeien van de heupsteel.
Dit geldt op vergelijkbare manier voor het genezende heupkapsel: maak geen extreme bewegingen met de heup in deze eerste 6- 8 weken. Voor de voorste benadering betekent dit: niet de heup overstrekken met naar buiten draaien van de voet. Dat is een beweging die zelden voorkomt in ons dagelijks functioneren, maar bv wel in yoga (krijger of virabadhrasana 1 & 2 – achterste been) en ballet (arabesque- geheven been). Voor seks is een rustige start in deze periode bv zoals hieronder in de posities waarin 2 groene vinkjes staan.
Dit zijn computer simulaties gebaseerd op MRI onderzoek om extreme standen van een kunstheup te bepalen (Caecilia Charbonnier et al: Sexual Activity After Total Hip Arthroplasty: A Motion Capture Study, 2014). Per standje is aangegeven of er wel (rood x) of geen (groen V) risico is voor uit de kom gaan van de heup (blauw mannetje, roze vrouwtje). U kunt dus veilige standjes uitzoeken.
Maar zoals gezegd, bij de voorste benadering is de kans op uit de kom schieten al duidelijk kleiner, de heup wordt uitvoerig getest op stabiliteit, en na de eerste 2 maanden is het heupkapsel ook weer geheeld waardoor de heupstabiliteit nog weer toeneemt. Na een gezond-verstand-rustige start zijn er uiteindelijk geen beperkingen meer, ook niet voor yoga, of, seks.
